Wie vandaag aan de Pastoor Paquaylaan in Berkenbos passeert en zijn ogen even sluit, voelt nog iets trillen in de lucht. Een echo van stemmen, muziek, applaus. Cinema Patria leeft, al is het nu vooral in herinneringen.
In de jaren na de oorlog was Cinema Patria een levendige plek waar mijnwerkers met hun gezinnen naartoe trokken. Op zondagmiddagen genoten de kinderen van avonturen op het witte doek, en ’s avonds kwamen de volwassenen samen voor grootse kaskrakers: Ben-Hur, The Ten Commandments, Giant, Roman Holiday... Films die je niet even bekeek, maar beleefde. Het was een tijd waarin stilte in de zaal nog heilig was, en cinema een collectieve beleving.
Maar tijden veranderen. Naarmate televisie en later video hun intrede deden, bleef het publiek langzaam weg. Cinema Patria rendeerde niet meer. De stoelen bleven leeg, het doek werd minder vaak opgetrokken. Tot het op een dag stil werd.
Toch kreeg het gebouw een tweede leven. Niet als cinema, maar als winkel. In dezelfde muren verrees American Stock Thielens – een succesverhaal op zich. Militaire jassen, jeans, werkkledij: voor de streekbewoners was het een vaste stop. Tot ook die formule tegen het einde van de jaren ’80 uit zijn voegen barstte. Letterlijk: de ruimte werd te klein, de winkel verhuisde.
En toen… werd Patria opnieuw iets anders.
Een huis voor sport, muziek en spel
In de jaren die volgden vond alles en iedereen even onderdak in het oude gebouw. Er werd gebokst, geworsteld, gezongen, geacteerd. Muziekschool op dinsdag, theaterlessen op donderdag. Kinderen leerden er gitaar, dwarsfluit, en sommigen droomden er zelfs van om actrice of acteur te worden. Patria was geen cinema meer, maar nog steeds een plek van expressie, beweging, talent.
Maar ook deze activiteiten bleven niet eeuwig. Stuk voor stuk verdwenen ze, vaak zonder veel tamtam. Er werd minder gelachen in de gangen, de stemmen stierven langzaam uit.
Anno 2025 – De stilte na de storm
En zo staat het gebouw er nu bij in 2025: stil, maar niet dood. De gevel is misschien wat dof geworden, maar wie binnenstapt, ziet nog sporen van toen. Een podium, de originele theaterstoelen, en zelfs een bar – het is er allemaal nog. Wat ontbreekt, is simpel: een nieuwe baas, een vereniging, een visie.
Het gebouw vraagt niet veel. Geen bulldozer. Geen sloopvergunning. Alleen iemand die er weer iets mee wil doen. Die de echo’s weer wil vullen met stemmen, met muziek, met applaus.
Want Patria was nooit zomaar een cinema, winkel of leslokaal. Het was een plek waar mensen samenkwamen, leerden, lachten, droomden. Een gebouw met een geheugen. En wie goed luistert, hoort het nog altijd fluisteren:
"Ik ben er nog. Maak weer iets van mij."
